زنجره در حال حاضر مهمترین و خطرناکترین آفت باغهای انگور به شمار میآید که به زنجره مو یا جیرجیرک دشتی نیز معروف است. این آفت خسارت شدیدی را به باغهای انگور وارد میکند.
در حشره بالغ اندازه بدن در مادهها ۲۳-۲۸ و در نرها ۲۰-۲۴ میلیمتر است. رنگ بدن سبز روشن تا سبز مایل به قهوهای است. چشمها فیروزهای بعضا سیاه تا قهوهای میباشد. دو خط سبزرنگ یکی عقب سر و دیگری پایینتر از آن و بالای بالها دیده میشود.
زیست شناسی
این آفت دارای ۴ سن پورگی است که هرکدام از این مراحل دارای ویژگیهایی هستند. پورهها در داخل خاک بهسر میبرند و تغذیه آنها هم از شیره گیاهی ریشه صورت میگیرد ، درحالی که حشرات بالغ بیرون از خاک زندگی میکنند و تغذیه آنها هم از شیره بخشهای گیاه است.
پورههای سن آخر بعد از مناسب شدن هوا در محیط بیرون از خاک خارج و پس از پوست اندازی به حشره کامل تبدیل میشوند. حشره کامل به مدت سه ماه و تا شهریور فعالیت دارد و پس از خروج و تغذیه، جفتگیری و سپس تخمریزی میکند.
تخم ریزی و ازدیاد
تخمریزی روی شاخههای همان سال که هنوز سبز هستند و ندرتا روی شاخههای سال گدشته صورت میگیرد. تخمریزی روی نباتات مختلف مثمر و غیرمثمر و گیاهان خشبی مانند شیرینبیان و تلخبیان نیز صورت میگیرد و فقط به درختان مو ختم نمیشود.
برای تخمریزی توسط تخمریز شکاف طولی روی شاخه ایجاد نموده و آنها را در چند شکاف و حدود ۳۵ شکاف میتوان مشاهده کرد. هر حشره ماده کامل حدود ۸۰۰ تخم میگذارد. پورهها پس از ۷ هفته و در اواسط مهر ماه از تخم خارج میشوند و تخمهایی که دیرتر گذاشته شدهاند زمستان را گذرانده و در خرداد به پوره تبدیل میشوند.
فعالیت و تغذیه
پورهها پس از خروج از تخم روی زمین افتاده و به سرعت از راه شکاف های زمین به داخل خاک واردشده و لانههای بیضی تا استوانهای ساخته و از داخل این لانهها به تغذیه از ریشه میپردازند. دوره پورگی ۴ سال طول میکشد و با نزدیک شدن به دوره بالغی به سطح خاک نزدیک میشوند. فعالیت پورهها در عمقهای مختلفی صورت میگیرد و میتواند تا عمق بیش از ۵۰ سانتیمتر در داخل خاک نفوذ کند و هر چه بزرگتر شوند آسیب بیشتری به ریشه میزنند.
بهترین زمان و روش کنترل و مبارزه
کنترل غیرشیمیایی
بهترین و موثرترین راه مبارزه با این آفت قطع و نابودکردن شاخههای تخمریزی شده در زمان تخمریزی (شهریور تا مهر) است.
مبارزه با سموم شیمیایی
برای کنترل شیمیایی با مشاوران و گیاهپزشکان سایت تجارت سبز آبان مشورت کنید تا نحوه استفاده و مقدار سم را باتوجهبه شرایط و وضعیت باغ شما تعیین کنند. برای مبارزه شیمیایی میتوان از سموم قابل استفاده در خاک مثل دیازینون گرانول و سایپرمترین برای پورهها و برای حشره کامل از کنفیدور، دورسبان، اکسی دیمتون متیل و … استفاده کرد.